نقاشی یکی از لذت بخش ترین فعالیت ها برای افراد علاقه مند به هنر و به ویژه کودکان می باشد.
سال هاست که افراد مختلف، از کودکانی که برای اولین بار دست به نقاشی می برند تا نقاشان ماهر و زبردست، از ابزار و لوازم گوناگونی استفاده می کنند که تنوع آن ها از نظر جنس و برند موجود در بازار، بسیار بالاست.
از جمله این ابزار می توان به آبرنگ، گواش، رنگ روغن، مداد رنگی و … اشاره کرد که در ادامه قصد داریم توضیحاتی درباره ی گواش ارائه دهیم.
گواش (Gouache) در اصل کلمه ای فرانسوی به معنای آبرنگ مات است.
ترکیبات تشکیل دهنده ی گواش، همان ترکیبات آبرنگ است؛ یعنی رنگدانه ها و صمغ عربی.
با این تفاوت که در ساخت گواش ماده ای سفید به ترکیب آن اضافه شده تا شفافیت آبرنگ را از دست بدهد. در نتیجه به رنگی مات و صاف تبدیل شد که قابلیت تجاری سازی داشت.
تکنیک نقاشی گواش یک تکنیک نقاشی با قدمت بسیار بالاست، که توسط مصریان استفاده می شد و تا به امروز نیز ادامه دارد که هنرمندان معاصر از این ابزار به صورت تک یا ترکیبی با چند ابزار رنگی متفاوت در آثارشان استفاده می کنند.
ویژگی های رنگ گواش:
قدرت پوشانندگی بالا:
گواش از نظر پوشانندگی در گروه مواد بسیار قوی قرار میگیرد. در ابزار رنگی مثل آبرنگ، ذرات ریز رنگدانه در فیبر کاغذ گیر میکند. ولی در گواش رنگ روی سطح کاغذ قرار می گیرد و یک لایه یا پوشش پیوسته را تشکیل می دهد. به همین دلیل است که گواش پوشانندگی بالایی دارد.
این ماده به دلیل داشتن درجه ی بالایی ازاین ویژگی، قابلیت پوششدهی آثار (خط و خطوط و برجستگی ها) زمینه ی کار را دارد که می تواند سطحی صاف و یکدست را ایجاد کند.
پوشانندگی بالای گواش باعث شده در زمینه ی کارهای گرافیکی مثل طراحی پوستر و تصویرسازی نیز مورد استفاده ی گرافیست ها قرار بگیرد. زیرا اسکن طرح های ایجاد شده با گواش، کیفیت بسیار بالایی دارد.
تنوع رنگ:
یکی از ویژگی های قابل توجه گواش، تنوع رنگ بسیار بالای موجود در بازار است. به گونه ای که به ندرت پیش می آید رنگی موجود نباشد و نیاز به ترکیب و ایجاد رنگی جدید وجود داشته باشد.
مات بودن رنگ گواش:
یکی از مواد تشکیل دهنده ی گواش، رنگدانه های گچی هستند که باعث ایجاد رنگ مات (شفاف و براق نیست) در نتیجه ی نهایی کار می شود.
اگر تعریف شفاف، نمیه شفاف و مات را فراموش کرده اید با دیدن تصویر زیر متوجه خواهید شد؛
حلال در آب:
رنگ گواش در آب حل می شود که با توجه به این خاصیت برای رقیق کردن رنگ، شستن و تمیز کردن قلمو و… استفاده می شود. در صورت ریختن رنگ روی لباس یا سطوح مختلف، به سادگی می توان آن را با آب پاک کرد و به همین دلیل مورد استقبال والدین نیز قرار گرفته است.
خشک شدن در زمان کوتاه:
به دلیل اینکه حلال گواش آب است، زمان زیادی برای خشک شدن کار پس از اجرا نیاز نیست و این کار نسبت به بیشتر رنگ های هنری با سرعت بیشتری انجام می شود.
بی بو بودن:
همه ی رنگ ها بوی خاصی دارند که ممکن است برای افرادی آزار دهنده باشد. رنگ گواش از جمله رنگ هایی است که بوی بسیار کمی دارد و حتی افرادی که به بوی رنگ ها آلرژی دارند هم به راحتی از این ابزار استفاده می کنند. به دلیل بوی خیلی کم گواش، برای استفاده در محیط های کوچک و فضاهای بسته نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
قابلیت ترکیب با ابزارهای رنگی دیگر:
رنگ گواش قابلیت ترکیب شدن با سایر رنگ های آبرنگ، مداد رنگی، جوهر، اکولین و … را دارد و در اجرای سبک های مولتی مدیا و تابلوهای دکوراتیو، استفاده های فراوانی دارد.
پر رنگ بودن:
یکی از ویژگی های شاخص گواش، پر رنگ بودن آن است. پر رنگ بودن مزیتی است که رنگ گواش نسبت به آبرنگ، اکولین و رنگ هایی از این قبیل دارد که باعث تقاضای زیاد مصرف کنندکان شده است.
کاغذ را کمتر چروک می کند:
گواش یک گزینه عالی برای روزنامه نگاران تجسمی، نقاشان سفر، و طراحان شهری است. با توجه به نسبت رنگدانه به صمغ، هنگام کار با گواش به میزان کمتری آب نسبت به زمانی که قرار به استفاده از آبرنگ باشد، نیاز است و در حین رنگ آمیزی آب کمتری مصرف می کنید (معمولاً به اندازه ای است که رنگ را جابجا کنند اما نه بیش از حد). بر خلاف جوهر، اکولین و آبرنگ، گواش در صفحات نفوذ نمی کند. به همین دلیل صفحات شما را بیش از حد چروک نمی کند.
برای نقاشی با گواش به چه وسایلی نیاز دارید؟
رنگ گواش در مقایسه با سایر ابزارهای رنگی نقاشی نسبتاً ارزان است و برای شروع به لوازم زیادی نیاز نیست.
رنگ گواش
بستگی به میزان نیاز کودک دارد. در مجموعه ای که انتخاب می کنید، شامل حداقل رنگ های اصلی ، سفید و مشکی باشد. با در نظر گرفتن شرکت تولید کننده، تعداد و کیفیت گواش ها متنوع است.
با مراجعه به فروشگاه ماروک می توانید برندهای مختلف گواش از قبیل پنتر، پارس، آریا، پارسیکار، ایمر و … را به صورت آنلاین سفارش دهید.
آب
گواش محلول در آب است، بنابراین به یک فنجان آب برای اضافه و رقیق کردن گواش نیاز است.
قلمو
انواع متنوعی از قلموهایی که با موی حیوانات یا مواد مصنوعی در سایزها و میزان نرمی و زبری مختلف و با برندهای متفاوت ساخته شده، در بازار موجود است. از بهترین برند های موجود می توان به ره آورد، خرم اشاره کرد.
با توجه به نیاز کودک، می توان تعداد و سایزهای مناسب را تهیه کرد. که حداقل از 2 قلمو در سایزهای مختلف باید در وسایل نقاشی کودک باشد.
هر چه عدد قلمو بالاتر می رود، یعنی نوک آن پهن تر می شود.
کاغذ، مقوا یا بوم نقاشی
از هر نوع کاغذ آبرنگ یا دفترچه نقاشی آبرنگ برای نقاشی با گواش نیز می توان استفاده کرد. در هنگام انتخاب به یاد داشته باشید، سطحی که انتخاب می کنید باید جاذب باشد و از تهیه ی مقواهای براق یا کاغذ گلاسه برای این کار خودداری کنید.
پیشنهاد میکنیم برای شروع کاغذ یا مقوا تهیه کنید و در سطح مهارتی بالاتر فرزندتان به سراغ بوم بروید. در هنگام خرید بوم هم توجه داشته باشید که بوم مناسب برای نقاشی با گواش را خریداری کنید.
پالت
هر پالتی که برای آبرنگ استفاده شود، برای گواش نیز مناسب است. پیشنهاد می کنیم برای کودکان به دلیل سبکی و ارزانی، پالت های پلاستیکی تهیه کنید که از نظر اندازه هم متناسب با نیازشان باشد.
حوله یا دستمال
برای پاک کردن و خشک کردن نوک قلمو، جهت دادن به رنگ و پاک کردن رنگ های اضافی و انجام اصلاحات به دستمال یا حوله ی کاغذی نیاز است.
چگونه با گواش نقاشی کنیم؟!
گواش به دلیل ترکیب پذیری با سایر ابزار رنگی از قبیل آبرنگ، مداد رنگی و …، و راحتی استفاده برای کودکان، وسیله مورد علاقه کودکان برای رنگ آمیزی و نقاشی است.
مرحله1: آماده کردن لوازم مورد نیاز
لوازم مورد نیاز را اگر در خانه ندارید برای کودکتان تهیه کنید و فضایی که برای نقاشی کردن او درنظر گرفته اید را آماده کنید. برای آماده کردن فضای مناسب لازم است یک نایلون پلاستیکی یا روزنامه روی میز کودکان قرار دهید تا از ریختن گواش روی زمین و میز، پیشگیری کنید.
یک لیوان کوچک آب هم برای او قرار دهید.
گواش، حوله ی کاغذی یا دستمال، پالت، قلمو، دفتر یا بومی که برای او تهیه کرده اید را نیز روی میز بگذارید.
رنگ ها را به پالت اضافه کنید. مقدار کمی از هر رنگ گواش را در قسمت های فرورفته پالت بریزید. اگر می دانید که قرار نیست از رنگ های خاصی استفاده کند، نیازی به اضافه کردن آنها به پالت نیست.
کمی رنگ ها را با آب مخلوط کنید. با این کار کودکان میتوان با ظرافت بیشتری نقاشی بکشد.
هنگام مخلوط کردن آب با گواش در پالت، همیشه با گواش شروع کنید، سپس با قلم مو آب اضافه کنید و این کار را به تدریج انجام دهید.
مرحله 2: برنامه ریزی و شروع نقاشی
1. آماده کردن رنگ ها
رنگ های خود را مخلوط کنید. به این فکر کنید که قصد دارید چه چیزی را نقاشی کنید. رنگ ها را در پالت خود مخلوط کنید تا رنگ هایی را که برای طراحی خود نیاز دارید بسازید. همیشه قبل از تغییر رنگ، قلمو خود را با چرخاندن آن در آب تمیز کنید تا از ایجاد آلودگی و کثیفی جلوگیری شود.
شما باید بتوانید تمام رنگ های مورد نیاز خود را فقط با استفاده از قرمز، آبی، زرد و سفید بسازید.
2. کشیدن طرح
طرح خود را به آرامی بکشید. این کار بسیار مفید است و به کودکان کمک میکند تا قبل از اجرای ایده ی خود، به طور کامل آن را بررسی کنند و تغییرات لازم را انجام دهند. برای این کار میتوانند از یک مداد معمولی استفاده کنند.
3. رنگ کردن قسمت های سفید
اگر در نقاشی قرار است مناطقی سفید باقی بماند، بهتر است قبل از اینکه رنگ آمیزی با گواش را شروع کند، آن مناطق را پاستل سفید روغنی رنگ کند. این کار باعث می شود گواش در قسمت های سفید اثری نداشته باشد.
اگر پاستل روغنی سفید در دسترس نبود، می تواند از گواش سفید برای رنگ کردن آن قسمت ها استفاده کند.
4. رنگ آمیزی
بهتر است از لایه های نازک گواش برای رنگ آمیزی استفاده شود. رنگ های اصلی طرح خود را رنگ آمیزی کنید و طرحی را که قبلا ساخته اید پر کنید. از رنگ گواش مستقیماً از قوطی اصلی استفاده نکنید. در عوض، آن را با چند قطره آب در پالت مخلوط کنید تا رنگ به وسیله ی قلمو به راحتی روی کاغذ یا بوم حرکت کند.
به فرزندتان آموزش دهید که از لایه های عقب تر رنگ آمیزی را شروع کنند.
به عنوان مثال، اگر درختی را نقاشی می کنید، تنه آن را با رنگ قهوه ای و برگ ها را با رنگ سبز پر کنید. قبل از اضافه کردن جزئیات، ابتدا مناطق بزرگ را رنگ آمیزی کنید.
خاصیتی که گواش دارد اینست که در رنگ آمیزی میتوان از چند لایه رنگ استفاده کرد. ولی اگر بیش از حد ضخیم شود، ممکن است باعث ترک خوردن رنگ شود.
5. انجام اصلاحات و اضافه کردن جزئیات
این مرحله وقتی انجام می شود که طرح کاملا خشک است. اگر جایی از طرح ایراد دارد یا رنگی ریخته یا پخش شده است، آن را با رنگی که درست است رنگ کند و بیرون زدگی ها را با آرامی با دستمال پاک کند.
حالا وقت آن رسیده که کودک می تواند به نقاشی خود جزئیاتی از قبیل سایه، بافت تنه درختان و … را اضافه کند.
نکات تکمیلی
با توجه به واکنش گواش با آب و رطوبت حتی زمانی که کاملا خشک شده باشد، برای نگهداری نقاشی ها و آثار هنری که رنگ های گواش در آن ها به کار رفته، بهتر است از محفظه های شیشه ای استفاده کرد که از تماس با آب و رطوبت حفظ شوند.
برای اصلاح قسمت های دندانه دندانه شده یا رد قلمو، تمیز کردن یا اضافه کردن رنگ دیگری در بخشی از طراحی که با گواش اجرا شده، ابتدا باید صبر کرد تا آن قسمت خشک شود و بعد کار مورد نظر را انجام داد.
اگر قرار است مدت زمان طولانی از گواش استفاده نشود، می توان مقداری گلیسیرین در قوطی آن ریخت. به این ترتیب رطوبت آن حفظ و از خشک شدن گواش جلوگیری می شود.
اگر گواش خشک شده باشد، می توان آن را با مقدار خیلی کمی آب مخلوط و مجددا از آن استفاده کرد.
نکته ی مهمی که باید برای انتخاب تناژ رنگ به آن توجه داشته باشید این است که، رنگ گواش بعد از خشک شدن میزانی هر چند اندک، تغییر می کند. به این صورت که رنگ های روشن، روشن تر و رنگ های تیره تیرهتر می شوند. پس برای ترکیب رنگ ها ابتدا صبر کنید رنگ پایه (رنگ کنترل) که تهیه کرده اید خشک شود و بعد میزان روشنی یا تیرگی آن را با اضافه کردن رنگ تنظیم کنیم.
لینک کوتاه مقاله : https://marook.ir/mag/?p=27900