بسیاری از مادران برای کودکانشان کتاب می خوانند. از کتاب قصه کودکانه و شعر کودکانه گرفته تا کتاب های حاوی مفاهیم اجتماعی و حتی فلسفی. اما آیا کتاب خواندن برای کودکان کار منطقی است؟ اگر بله، بهتر است از چه سنی برای کودک کتاب بخوانیم؟ همانطور که میدانیم بهترین زمان شروع غذای کمکی برای کودک دقیقا زمانی است که معده او آمادگی پذیرش غذای جامد را دارد، بهترین زمان شروع کتاب خواندن برای کودک از نظر روانشناسان کودک، سالها قبل از شروع درس و مدرسه است.
شروع کتاب خواندن برای کودکان
در برخی فرهنگ ها پدر و مادران از چند ماهگی برای کودکشان کتاب می خوانند یا حداقل اشکال کتاب ها را به وی نشان می دهند. در برخی دیگر از فرهنگ ها هم کتاب خواندن برای کودک از چند سالگی شروع می شود. به طور کلی مغز یک کودک توانایی اعجاب‌انگیزی در 6 سال اول تولد دارد؛ هر پدر و مادر آگاهی باید از این دوران طلایی برای موفقیت آینده فرزند خود استفاده کند. البته گرچه مزایای کتاب خواندن برای کودک یا حتی نوزاد به اندازه ای است كه شما را شگفت زده می کند. اما شما نباید انتظار داشته باشید تا كودك شما قبل از آنكه شما با او شروع به صحبت كردید، چیزی را متوجه شود.
همچنین شما نباید انتظار داشته باشید، زمانی كه برای نوزاد خود لالایی می خوانید، نوزاد متوجه شده و همراه با ریتم سرش را برای شما تكان دهد. بلند صحبت كردن و خواندن برای نوزاد، یك محرك بسیار مهم به حساب می آید و یكی از فعالیتهای بزرگی است كه والدین می توانند برای سالها آن را ادامه بدهند.
مزایای کتاب خواندن برای کودک
کتاب خواندن برای کودک حتی از سنین نوزادی و خردسالی، چه در قالب قصه گویی و چه در قالب دیگری، یکی از مهمترین کارهایی است که والدین باید برای کمک به رشد عقلی کودکانشان انجام دهند. این اتفاق مزایایی دارد که برخی شان با ناخودآگاه کودک گره می خورد و باعث می شود به مرور زمان پرورش فکری کودک با شتاب بسیار مثبتی رو به رشد باشد. برخی از این مزایا عبارت اند از :
- تقویت رابطه کودک با والدینش: به طور پیش فرض زمانی که کودک لحظات آرامش قبل از خواب یا لحظاتی که ذهن او در حالت آسودگی قرار دارد را با صدای ملایم مادر می گذراند، مغز وی نسبت به این حس آرامش و آن صدا تولید حس مثبت می کند و به اصطلاح روانشناسی شرطی می شود؛ که این خود عامل تقویت رابطه بین کودک و مادر یا پدر است.
- تقویت استعداد آن ها برای یادگیری: کتاب خواندن برای کودک می تواند افق های ذهنی او را تا حد غیر قابل وصفی گسترش دهد و این خود از مهم ترین عوامل بروز استعدادهای پنهان وی است.
- تقویت ساختار زبانی: کتاب ها سرشار از واژگان جدید اند و هر واژه جدید که گوش کودک می شوند، می تواند پلی باشد برای تقویت ساختار زبانی و هوش کلامی وی در او. کتاب خواندن برای کودک همچنین به گسترش دایره واژگان کودک کمک می کند.
- کمک به ایجاد عادت کتابخوانی در کودک: طبیعی است که سنین کودکی، سنین مناسبی برای عادت سازی است و چه عادتی بهتر از کتاب خواندن. اینکه شما برای کودک کتاب بخوانید، به او کمک می کند به مرور عادت کتاب خواندن و مطالعه در او ایجاد شود و این یک عادت ارزشمند برای زندگی بزرگسالی است.
- تقویت مهارت ارتباطی: یکی دیگر از آورده های ارزشمند کتاب خواندن برای کودک و دلایلی که باید برای کودک کتاب بخوانیم، تقویت مهارت های ارتباطی و به طور کلی هوش برون فردی در کودک است که البته بسیار بلند مدت تر است و زمان می طلبد.
- تقویت تمرکز: کتاب خواندن برای کودک همچنین به وی اوقاتی آسوده برای تمرکز و تفکر عمیق می دهد که در بلند مدت این می تواند او را به فردی متمرکز تر در زندگی بزرگسالی تبدیل کند.
اینها تنها قسمت کوچکی از مزایای کتاب خواند برای کودک است. مطمئنا می توان لیست بلند تری از این مزایا را حاضر کرد که البته در اینجا از آن اجتناب شده است. شما می توانید مزایای بیشتری که به ذهنتان می رسد را در قسمت نظرات همین پست با بقیه به اشتراک بگذارید. برای اطلاعات بیشتر مقاله 10 فایده مطالعه برای کودکان را ببینید.
ایجاد عادت مطالعه در کودک
کتاب خواندن برای کودک قبل از تولد
مطمئنا بررسی چنین موضوعی خود نیازمند یک مقاله مفصل است. اما فعلا در اینجا به بررسی مختصر آن می پردازیم. اولین قدم برای عادت دادن کودک به کتابخوانی مربوط به دوران جنینی است به همین دلیل به مادران باردار توصیه می‌شود در طول روز زمانی را به خواندن شعر، داستان یا ترانه‌های کودکانه برای فرزندشان اختصاص دهند و در فضایی آرام و بی سر و صدا با صدای بلند برای او کتاب بخوانند.
کتاب خواندن برای کودک بعد از تولد
و بعد از به دنیا آمدن فرزندتان هم باید قبل از خواب برای او کتابهای کودکانه بخوانید و با نشان دادن تصویرهای کتاب از همان دوران او را با خواندن کتاب آشنا کنید در کل کودکان باید سالها قبل از شروع مدرسه با کتاب آشنا شوند و کتابهای تصویری باید از سن 3 سالگی به بازی‌های کودکانه آن ها اضافه شود.
کودکان بالای یکسال به تصاویر رنگی کتاب‌هایشان واکنش نشان می دهند و به این تصاویر توجه می‌کنند و فواید کتاب های تصویری کودکان بسیار زیاد است و باعث پیشرفت آن ها در همه مسائل می شود حتی میتوانید از کتابهای غیرکاغذی که برای کودکان کوچک‌تر از دو سال مناسب است هم استفاده کنید که این کتاب‌ها معمولا از جنس پلاستیک بوده و کودکان می‌توانند ساعت‌ها با آن بازی کنند و سرگرم شوند.
همچنین حواستان باشد کودک از همان ابتدای رشد فکری از محیط اطراف الگوبرداری میکند و پدر و مادر هم اولین الگوهای او هستند. پس هنگامی که کودک، والدین خود را در حال مطالعه می‌بیند به مرور کتاب خواندن به عنوان یک عادت همیشگی در ذهنش ثبت می شود و از آن تقلید میکند.
این موضوع ثابت شده است که کودکان دو تا پنج ساله بعد از این که یکی از والدین برایشان کتابی می خواند و تصاویر آن را توصیف می کند در بازی هایشان با همسالان خود و عروسک‌هایشان دوباره از آن کتاب استفاده می‌کنند چون تصویرسازی و توصیف کتاب تاثیر فراوانی در ایجاد علاقه کودک به کتاب دارد. و امکان دارد کودکان براساس تصاویر و حافظه خود داستانی را تعریف کنند که این موضوع باعث رشد هوشی کودک و تقویت حافظه آنها می‌شود.
انتخاب کتاب مناسب برای کودک
اکنون وقت آن رسیده که به سراغ ضوابطی برویم که به شما کمک می کند برای کودکتان کتاب مناسب تری انتخاب کنید. توجه کنید که این ضوابط می تواند بسیار بیشتر هم باشند که ما در اینجا تنها به ذکر مهم ترین آنها می پردازیم.
انتخاب کتاب مناسب با گروه سنی کودک بسیار مهم است انتخاب کتابهای خوب و مناسب برای کودکان میتواند به آنها اصول درست یادگیری کلمات، ساختار آنها و مهارتهای تشخیص مسائل، تحریک حس کنجکاوی و خلق و … را یاد دهد. همانطور که کودک رشد میکند کتابهای خوب و مناسب با رده سنی آنها، شور و اشتیاق را در کودکان بیشتر کرده و مهارتهای یادگیری کلمات، مهارتهای نوشتاری و درک مفاهیم در کودک را قبل از زمان ورود به مدرسه در او تقویت میکند.
از زمان تولد تا ۶ ماهگی بینایی یک نوزاد در حال رشد است در این سن کتابهایی را باید انتخاب کنید که دارای متن کم یا بدون متن بوده و عکس‌های بزرگ و جذاب داشته باشند. برای نوزادان در زمان کتاب خواندن تن صدای شما و در آغوش گرفتن نوزاد بسیار اهمیت دارد.
نوزاد، زمانی كه متولد می شود، قادر است تا تمام صداهایی را كه برای صحبت كردن لازم است یاد بگیرد. هرچه بیشتر كتابهای داستان را برای نوزاد خود با صدای بلند بخوانید و با آنها بلندتر صحبت كنید، كلمات بیشتر و بهتر در ذهن آنها آشكار می شود و قادر خواهند بود تا بهتر صحبت كنند. شنیدن كلمات، به نوزاد كمک می كند تا دایره لغات او گسترده شود. نوزادانی كه والدین آنها به طور دائمی برای آنها كتاب می خوانند یا با آنها صحبت می كنند، تا سن 2 سالگی نسبت به نوزادان دیگر، بیشتر با كلمات آشنایی دارند.
زمانی كه برای نوزاد خود كتاب یا آواز می خوانید، كودك شما قادر است تا احساسات متفاوتی را كه شما در حین ادای كلمات و تلفظ صداها استفاده می كنید را بشنود. این موارد به پرورش اجتماعی و رشد احساسی نوزاد كمك میكند. همچنین خواندن، نوزاد را به نكته سنجی، لمس و پاسخ به سوالات دعوت می كند و تمام این موارد باعث بهبود در رشد اجتماعی و مهارت در فكر كردن می شود. علاوه بر تمام این فوائد، مهارت زبانی نوزاد بوسیله تقلید صداها، تشخیص تصاویر كتاب و یادگیری كلمات تقویت می شود.
یكی از مهمترین مزایایی كه بلند خواندن دارد، برقراری ارتباط بین چیزهایی است كه نوزاد شما به آنها عشق می ورزد. یعنی صدای شما، نزدیكی به شما و كتاب.
قطعا یک نوزاد یک ماهه و حتی یک جنین به اندازه یک کودک یک ساله یا دو ساله در مقابل کتاب خواندن شما عکس‌العمل خاصی نشان نمی‌دهد، اما مهم این است که این رفتار را می‌بیند و یاد میگیرد. هر کودک به تناسب سنی که دارد، باید از کتابهای رده سنی مخصوص به خود استفاده کند. ناشران کتاب معمولا می‌دانند از چه محتواها و تصاویری در رده‌های سنی مختلف استفاده کنند. اطلاع از شروع سن کتاب خواندن برای کودک به والدین کمک می کند تا دوران طلایی نهادینه کردن فرهنگ کتاب خوانی در کودک را از دست ندهند.
كودكانی كه ماههای نخست زندگی خود را شروع كرده اند ممكن است مفهوم تصاویر داخل كتاب را متوجه نشود اما او می تواند روی آنها تمركز كند به ویژه روی صورتها، رنگهای روشن و الگوهای رنگها. خواندن لالایی و آواز به هنگام شیردهی باعث آرامش و جلب توجه نوزاد می شود.
بین 4 تا 6 ماهگی، نوزاد شما ممكن است تا به كتاب علاقه و اشتیاق بیشتری نشان دهد. او ممكن است تا به سمت كتاب چنگ زده و یا آن را بین انگشتان خود نگه دارد. اما مراقب باشید چون احتمال دارد آن را به سمت دهان برده و یا به سمت دیگری پرتاب كند. كتابهایی را انتخاب كنید كه دارای ریتمهای تكراری و رنگهای روشن هستند.
بین 6 تا 12 ماهگی، كودك شما قادر خواهد بود تا چیزهایی را كه در داخل كتاب است را بفهمد و احتمال زیاد می رود تا درك او نسبت به صفحات و یا كل داستان نیز از همین دوران آغاز شود. نوزاد در این دوره به آن چیزی كه شما می خوانید پاسخ می دهد، به سمت كتاب چنگ انداخته و تلاش می كند تا با دهانش صداهایی را تولید كند. تا 12 ماهگی قادر می شود تا با كمك شما صفحات را ورق بزند. در این سن آنها به تدریج شروع می كنند به اشاره كردن به سمت اشیائی كه در داخل صفحات می بینند و صدای شما را تكرار می كنند.
کتاب های مناسب گروه های سنی مختلف کودکان
سن مناسب برای شروع خواندن کتاب برای کودکان، 0 تا 2 سالگی است. کتاب های مناسب این سن باید دارای تصاویر بزرگ و نوشته های بسیار کم یا حداکثر دو بیت شعر باشند. به خواندن یا خرید کتاب نباید اصرار کنیم. اغلب بچه ها درسنین زیر دو سال به کتابهایی درباره کارهای روزانه مثل حمام رفتن، پوشیدن لباس، شیر خوردن و حیوانات ساده مثل سگ، اسب و گربه علاقه نشان میدهند. در این سن، کودک کتاب را وسیله بازی میداند و آن را در دهان فرو میبرد یا حتی ممکن است آن را پاره کند.
پس لازم است از کتابهای حمام، چوبی یا جلد سخت استفاده کنیم و یا تمام صفحات کتاب را با چسب پنج سانتی بپوشانیم. کودک در این بازه سنی بیشترین کلمات را یاد می گیرد، پس خواندن کتاب بسیار مهم است. کم کم در حین خواندن کتاب نحوه ورق زدن کتاب را هم می توانیم به کودکمان آموزش بدهیم، بهتر است هنگام خواندن کتاب آن را با صدای بلند بخوانیم و زیر لغات انگشت بگذاریم.
در رده سنی 2 تا 4 سالگی فرزند شما هنوز هم کتاب را وسیله بازی میداند و از آن به عنوان اسباب بازی استفاده میکند. میتوانیم برای این گروه سنی موضوعات متنوع تری انتخاب کنیم و داستانهای کوتاهی که در هرصفحه یکی دو خط نوشته دارد، انتخاب کنید. درانتخاب موضوعات کتاب باید هوشمندانه عمل کنید و کتابهایی با موضوعاتی که برای کودک جذابیت دارد، خریداری کنید. چون در این سن گنجینه لغات کودک به سرعت در حال افزایش است و هنگام کتاب خواندن با والدین همراهی میکند.
در بازه سن 4 تا 6 سال، دیگر کودک شما کاملا به خواندن کتاب علاقهمند شده است و برای همیشگی کردن این عادت میتوانید ماهی یک بار با هم به کتابفروشی بروید و مدت زیادی را در آنجا بگذرانید و کتابهایی با متن های بیشتر بخرید.البته این مورد را در نظر داشته باشد که از قبل به او بگویید که چه تعداد کتاب میتواند بخرد و اگر بیشتر از تعدادی که توافق کردید کتاب دیگری خواست، میتواند به شما نام آن را بگوید تا دفعه بعدی آن را تهیه کنید.
به این ترتیب فرزندتان مدیریت خرید را هم یاد میگیرد. احتمالا فرزندتان با دیدن تصاویر جالب روی جلد کتابهای مختلف ذوق زده شده و بیشتر آنها را انتخاب میکند که این موضوع بسیار خوب است.
کد تخفیف خرید اینترنتی کتاب
کد تخفیف اختصاصی خرید کتاب از ماروک
میدونستی برای تویی که این پست رو میخونی، کد تخفیف ویژه برای خرید کتاب در نظر گرفتیم ؟
اول محصولاتت رو انتخاب کن و بعد روی دکمه دریافت کد تخفیف کلیک کن
